|
|
|
|
|
|
Mirijevo kao najbliže
naselje Beograda, udaljeno svega 6,5 km od centra grada, koliko
god bilo blizu centra grada, toliko ima svoju dugu istoriju! Od
početka nove ere kada je oformljen Singidunum (Beograd) -
uzvodno uz Mirijevski potok 2-3 km od Rospi ćuprije,
Keltska i Ilirska plemena su zasnivala svoja naselja o čemu
svedoči pronađen stari novac i ostaci temelja kuća
tog vremena. Najstariji novac pronađen u Mirijevu je iz III
veka nove ere. Tačnije novčić rimskog cara
Licinijusa (263-223). Pored navedenog pronađen je i novac
iz vizantijskog doba, franackog, ugarski novac, grčki,
austrijski...
|
Najstariji
pisani podaci o Mirijevu
|
1456.godine Beograd je
napadnut od strane Turaka koga su branili Austrougari, tom
prilikom rezervna Turska vojska je bila na padinama leve obale
mirijevskog potoka. Bar do danas, jedan od najstarijih pisanih
podataka važan za ime Mirijevo datira iz Turskog perioda, a to
su katastarski popisi Beograda i okoline za period
1476-1566.godine. To su popisi muškog stanovništva, jer su se
na taj način plaćale dažbine. U dokumentu koji potiče
iz 1560. godine stoji da je Mirijevo vakuf (zemljišni posed)
kao i ostala okolna sela, dodeljeno Jahija Paši, naročito
zbog dobrih vinograda. Pri opisu sela u 18.veku čuveni
Turski putopisac Evlija Ćelebija za Mirijevo sa okolinom
koristi opis: Predanja govore : u okolini Kičeva
(Makedonija) postojalo je selo Mirovo, koje se pominje u jednom
Turskom istorijskom zapisu iz 15 veka. Pod naletom Turskog
zuluma selo je raseljeno i njegovi stanovnici su u 18.veku u
okolinu Beograda i osnovali naselje današnje Mirijevo
|
Postanak
imena - Mirijevo
|
Današnje ime Mirijevo je
dobilo krajem 18. i početkom 19. veka bolje rečeno
negde u periodu početka I srpskog ustanaka. Kroz vekove
Mirijevo je imalo više imena: Mirine, Miranovac, Mirjevci,
Miranje, Milievo, Miliero, Mirova, Miriova i Miria-Nebel, vreme
kada je Mirijevo bilo čisto nemačko selo.
Za postanak imena Mirijeva nema naučne dokumentacije
ali ima više pretpostavki kao:
Na teritoriji Mirijeva zaključen je mir između Turaka
i Austrougara sa pružanjem ruke jedni drugima i rečima:
" EVO MIR",
Od Turske reči "MIRIJA", što znači "DAŽBINE"
i naturi koje su u to vreme plaćali seljaci okolnih sela u
magazi čiji je (lokalitet danas : okolina V.K.zvezde 26.).
Nekadašnje Mirijevo se nalazilo na mestu današnjeg
sportskog centra "Olimp". Kako je tuda prolazio
carigradski put, Turci su u dolasku i povratku svraćali
pljačkajuci narod i ostavljajući za sobom pustoš. To
je Mirijevcima dojadilo te se spustiše na mesto gde je današnje
Mirijevo koje je tada bilo pod gustom šumom a puta nije bilo.
Tako su Mirijevci došli ovde radi mira te i selo dobi po tome
ime.
|
Stanovništvo
|
Godine 1721. Mirijevo je imalo
samo 7 kuća. Te godine, na mestu u blizini danasnje crkve,
je bila džamija koju su sagradili Turci. Dolaskom Nemaca ona je
pretvorena u katoličku crkvu. U vihoru ratova koji su vođjeni
na prostorima Balkanskog poluostrva, Mirijevo je više puta
menjalo svoje stanovništvo.I ipak jedan broj ljudi je i ostao,
što govori i činjenica o raznovrsnosti stanovnika .
|
|
Najstariji doseljenici na
prostore današnjeg Mirijeva su: Jokići, Vasiljevići,
Ristići. Za te familije se ne zna odakle su doseljene, ali
se zna da su bile tu u vreme Karađorđa. Od ostalih
porodica zna se da su : Đjurđići iz srpskih
krajeva pod Turcima, Čolići iz Boke, doseljeni oko
1870.godine, Aksentijevići iz Vršca, Dimići iz sela
Katranice kod Bitolja, Danilovici iz Rusije (okolina Moskve).
Takođe u nešto
malo mlađe starosedeoce se vode: Nikolići, Radonjići,
Matići, Pavlovići, Jevđenijevići,
Trandafilovići, Veljkovići, Đorđevići,
Jovanovići, Bojanići, Mihailovići, Nestorovići,
Jankovići, Petrovići, Lazarevići, Stojkovići,
Milenkovići, Miloševići, Simići, Lazići,
Vasići, Milići, Gavrilovići. Dok od romskih
najstarija prezimena su: Dekići, Kostići i Mihajlovići,
čije porodice i dan danas žive u "Orlovskom
naselju", naselju na severnom delu naselja Mirijevo.
|
Curtovo brdo-nekropola(groblje)
|
Nalazi se na jugoistočnoj
strani grada u šumi Zvezdara na levoj obali Mirijevskog potoka.
Na osnovu iskopina nekropole došlo se do vrlo važnih podataka
kako za istoriju Mirijeva tako i cele okoline Beograda. Ime je
dobilo po Srpskom vojvodi Curti koji je poginuo u borbi sa
Turcima.
|
Crkva Sv. Proroka
Ilije
|
|
Sagrađena je 1834.
godine od materijala koji je uzet po odobrenju kneza Milosa od,
zbog dotrajalosti, razrušenog manastira sv.Stevan iz sela
Slance. Deo materijala uzetog za gradnju je upotrebljen i za
izradu česme kod crkve koja se nalazi ispred MZ Staro
Mirijevo. Pošto prvobitno sagrađeni hram nije imao zvonik,
on je naknadno sagrađen 1873. godine. Rekonstrukcija i
novooslikane freske crkve su urađene 1998. godine.
|
Škola u Mirijevu
|
Prva škola je počela
sa radom 1833. godine, te je u okolini Beograda ona i nasjtarija
skola . Od nje je jedino starija "Kralja Petra prvog"
(bivša Braca Ribar), koja je u isto vreme i najstarija skola u
Srbiji.
Pre nego što bude reči o prvim školama u Mirijevu
i njihovim učiteljima, treba da se ukratko upoznamo sa
čuvenim pedagoškim radnikom čije je poreklo iz
Mirijeva. Rođen je u Sremskoj Kamenici 1714. godine.
Gimnaziju je učio u Sremskim Karlovcima, a filozofiju u
Becu, gde se od ranije spremao za pedagoga. On je bio prvi i
pravi reformator Srpskih narodnih škola u Austrougarskoj u
drugoj polovini 19. veka. Reformu je izvodio u školi, u
nastavi, i u svemu čime se škola služi.
|
Teodor Mirjevski
|
Na poziv Ruske carice
Katarine II, pošao je u Rusiju 1782. godine sa namerom da
pomogne u organizovanju i reformi ruskih škola po Falbingerovim
načelima. Zbog svojih velikih zasluga u napretku ruskog školstva,
postao je član Akademije nauka, državni savetnik, plemić
.... Kada mu je dato plemstvo nazvao je sebe Mirijevski po selu
Mirijevu. Umro je u Petrogradu 23. maja 1814. godine, a
sahranjen kod crkve Aleksandra Nevskog. Tako je jedan čovek
čije poreklo vodi iz Mirijeva, postao čuvena ličnost
u Rusiji, kojoj su dodeljene sve počasti te zemlje.
|
|
|
Na prvoj slici sleva je školska
zgrada koja je podignuta 1901. godine dok na drugoj je učiteljica
Darinka Pejić sa učenicima. Ona je vodila III razred
sa 12 ucenika i to sve dečaka, u svoje vreme službe
1888-1889. godine. Te davne 1888. godine je i slikana sa svojim
razredom, što po mišljenju višeg kustosa Pedagoškog muzeja u
Beogradu, Radanke Janković, čini najstariju sliku
jednog razreda osnovne škole na teritoriji Beograda, a možda i
Srbije. Inače, sliku je snimio kraljevski srpski dvorski
fotograf, Nikola Lekic iz Beograda.
Prvi učitelj je bio Gligorije Nestorović. Od
1833. do 1851. godine rad te škole je bio povremen iz nekoliko
razloga: nedovoljan broj učenika, nedostatak školske
zgrade, (škole tog vremena nisu namenski građene, već
se nastava odvijala u kući imućnijih seljaka) . Tek
posle 1851. godine u Mirijevu je škola stalno radila. Ukupno,
Mirijevo je imalo 9 školskih zgrada, od toga danas 8. Jedna
zgrada je srušena 1910. godine. Danas se nastava odvija u 2 škole:
OŠ " Despot Stefan Lazarević" i OŠ " Pavle
Savić".
|
Sinteza
Mirijeva sa gradom
|
Već u proleće
1967. godine počelo je da se gradi "Proletersko
naselje". Skupština Opštine Zvezdara, dodelila je
besplatno 50 placeva za sto porodica radnicima i službenicima
fabrike obuće "Proleter", danas
"Beograd" . Vlasnici placeva su bili oslobođeni
komunalija, jedino su platili voćke seljacima. Prvu zgradu
u tom naselju podigla su tri ortaka: Miloš Mandić,
Dobrivoje Zlatković i Aleksandar Mihajlović.
Decembra 1976. godine u tzv. "Mirijevskoj
lepotici" useljen je i prvi stanovnik naselja Novo
Mirijevo. To je jedina zgrada sa crvenom operkom i nalazi se
ispod okretnice autobusa 46. Tu čast da prvi dobije ključeve
od novog stana, u kasnije najvećem gradilištu Balkana,
imao je Milutin Lepojević, u ulici Petarkinoj. U jedno
vreme to gradilište je brojalo i po 30 kranova (dizalica).
Mirijevo je i dan danas u izgradnji, te se polako gubi selo
Mirijevo koje je doskora bilo nadomak Beograda. Ostace samo
njegovo ime kao podsetnik na jednu daleku prošlost.
|
Važniji
datumi vezani za staro i novo Mirijevo
|
1945. godine - uvedeno ulično
električno osvetljenje
1946. godine - uvedeno kućno električno osvetljenje
1960. godine - otvorena prva ambulanta sa prvim lekarom
Radovanom Živanovićem
1962. godine - počela izgradnja MZ "Novo
Mirijevo"
1967. godine - početak izgradnje "Proleterskog
naselja"
1970. godine - sproveden vodovod i kanalizacija
1976. godine - useljen prvi stanovnik Novog Mirijeva
1978. godine - uvedena prva gradska autobuska linija Trg
Republike - Mirijevo 27g
1982. godine - otvorena prva apoteka
1985. godine - proradila prva pošta
1989. godine - otvoren C-marketov Supermarket
1990. godine - otvorena prva banka "Beobanka"
1996. godine - nova pošta počela sa radom
|
|
|
|
|
|
|
|
|